بررسی اکوفیزیولوژیکی پوشش گیاهی معدن منگنز حاجی آباد نی ریز

سازش های اکوفیزیولوژیکی و تنوع و میزان پوشش گیاهی هر منطقه بستگی به شرایط داخلی و محیطی متعددی از قبیل نوع گونه های گیاهی شرایط اقلیمی، توپوگرافی، وضعیت خاک، عوامل بیولوژیکی و غیره دارند. در این میان خاک با فراهم نمودن عناصر مورد نیاز جهت رشد گیاه از اهمیت خاصی برخوردار است. تجمع فلزات سنگین - فلزاتی با چگالی بیش از 5 گرم بر سانتی متر- در لایه های سطحی خاک که به طور عمده آن ها فعالیت های صنعتی و معدن کاری، احتراق سوخت و غیره می باشد منجر به بروز تأثیرات منفی بر روی سلامت انسان و محیط پیرامون گردیده است. بسیاری از این فلزات از جمله عناصر ضروری برای گیاهان محسوب می شوند. با این وجود غلظت های بالای آن ها سبب ایجاد اثرات سمی در گیاهان می گردد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی برخی از جنبه های اکوفیزیولوژیکی گیاهی منطقه معدن منگنز حاجی آباد نی ریز بوده است. بدین منظور ضمن بررسی فلور معدن منگنز حاجی آباد نی ریز به آنالیز خاک و گیاهان منطقه پرداخته شد. گیاهان مناطق معدنی و شاهد همراه با خاک اطراف ریشه به روش پیمایشی جمع آوری و شناسایی گردید بر این اساس در این منطقه 55 گونه گیاهی شناسایی شد که به 20خانواده و 52 جنس تعلق دارند. غنی ترین تیره ها از نظر تعداد گونه به ترتیب کاسنی با 18 گونه، و گندمیان با 8 گونه و باقلا با 6 گونه هستند. همچنین بر اساس سیستم طبقه بندی رانکیر همی کریپتوفیت فراوان ترین شکل زیستی منطقه می باشد. از نظر پراکندگی جغرافیایی بیشتر گیاهان منطقه معدن منگنز حاجی آباد نی ریز (حدود 88 درصد) جزو عناصر ناحیه ایرانی تورانی هستند. در ادامه تحقیق پس از آماده سازی نمونه ها میزان اسیدیته، هدایت الکتریکی، مقادیر کل و قابل تبادل عناصر منگنز و برخی عناصر دیگر در نمونه های خاک و گیاه به روش ریوز و همکاران 1999 با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. سپس آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزارهای spss و excel صورت گرفت. نتایج حاصل از آنالیز بیانگر این است که میزان کل منگنز خاک در مناطق معدنی منگنز به طور میانگین از 435 تا 6760 میلی گرم در کیلو گرم، میزان منگنز قابل تبادل از 7/2 تا 2/15 و میزان منگنز تجمع یافته در گیاهان از 20 تا 111 میلی گرم در کیلو گرم وزن خشک متغیر است. مقادیر فوق در قیاس با مقادیر معادل در منطقه شاهد و خاک های معمول افزایش معنی داری را نشان می دهد. بر اساس نتایج می-توان پی برد که برخی از گیاهان منطقه معدن نسبت به تنش منگنز مقاوم بوده و از راهبرد پرهیز برای مقاومت به تنش استفاده می کنند.